Niezależnie od tego czy jest się właścicielem, klientem, czy też pracownikiem danej firmy, jedna z rzeczy na którą trzeba zwrócić szczególną uwagę to rodzaj rozliczenia podatkowego stosowany w zakładzie. Każda działalność musi wybrać jedną z czterech form opodatkowania. Te formy to: podatek według skali podatkowej, podatek liniowy, karta podatków, a także ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Szczególną kontrowersję wśród przedsiębiorców budzi ten ostatni, który może doprowadzić albo do ponadprzeciętnych zysków albo do ogromnych strat. Co to jest ryczałt i czym się charakteryzuje?
Ryczałt co to jest i jakie są jego cechy
Ryczałt to forma opodatkowania odliczająca daną kwotę nie od dochodu, ale od przychodu. To znaczy, że niezależnie od tego jakie wydatki poniesie przedsiębiorca w okresie rozliczeniowym, podatek ryczałtowy będzie odliczany od całości jego zarobków. Istnieją jedynie malutkie wyjątki w tej kwestii, takie jak odliczanie podczas ryczałtu kosztów składek zdrowotnych. Tak jak w przypadku klasycznego opodatkowania, ryczałtowiec ma obowiązek złożenia na końcu roku zeznania PIT-28.
Usługodawcy i pracownicy firm mogą za to liczyć na wynagrodzenie ryczałtowe, które jest ustalane z góry. Rozwiązanie to jest bardzo ryzykowne, ponieważ tak jak koszty wykonania usługi i czas pracy mogą być warte znacznie mniej od ustalonego wynagrodzenia. Praca może wymagać dodatkowych wydatków i nadgodzin, za które pracownik nie dostanie dodatkowych pieniędzy po podpisaniu umowy na wynagrodzenie ryczałtowe. Warto wspomnieć, że pracodawca nie może ani zaniżać ustalonej w umowie kwoty ryczałtu ani doliczać jej do głównego wynagrodzenia pracownika.
Zalety ryczałtu
Opodatkowanie ryczałtowe bez wątpienia ma wiele zalet. Kwoty procentowe są znacznie niższe niż w przypadku innych podatków, dzięki czemu przy małych kosztach produkcji można naprawdę sporo zyskać. Warto też wspomnieć, że księgowanie takich podatków jest znacznie łatwiejsze, co zdecydowanie poprawi wydajność pracy w firmie. Kolejnym plusem jest też fakt, że ryczałt może być rozliczany co kwartał, a niekoniecznie każdego miesiąca. Z kolei z perspektywy osoby zarabiającej wynagrodzenie ryczałtowe największym plusem jest to, że dostanie ona stałą, ustaloną w umowie stawkę, niezależnie od ilości i jakości wykonanej pracy. Pozwala to na dokładne planowanie wydatków, niezależnie od ilości wykonanych zleceń lub przepracowanych godzin.
Ryczałt – wady rozwiązania
Nie da się ukryć, że poza szeregiem zalet zdecydowanie się na ryczałt niesie za sobą sporo wad. Przede wszystkim na nieprzewidywanych kosztach pracy można naprawdę sporo stracić. Kosztów nie uwzględnia się w ryczałcie niezależnie od ich wysokości. Dla wielu osób uciążliwy jest też fakt, że ryczałtu nie można rozliczać ze współmałżonkiem. Nie można także liczyć na żadne ulgi podczas opodatkowania. Nie można też zapomnieć, że zrezygnowanie z ryczałtu możliwe jest tylko na początku roku, niezależnie od sytuacji finansowej opodatkowanego. Ponadto ustawodawca określa konkretne rodzaje działalności, które nie mogą korzystać z ryczałtu. Są to między innymi: apteki, lombardy, a także skupy samochodów i złomowiska. W zawartej umowie mogą być określone warunki, w których ryczałt może ulec zmianie podczas wykonywania usługi. Umowę taką należy dokładnie przeanalizować.
Zmiana wysokości wynagrodzenia ryczałtowego lub rozwiązanie umowy w sądzie
Czasami dochodzi do skrajnie niekorzystnych przypadków, w których osoba umówiona ze zleceniodawcą na wynagrodzenie ryczałtowe musiała ponieść ogromne nieprzewidywane koszty wykonania zamówionej usługi. W takim wypadku sprawę można przekazać do sądu pracy. Po odbyciu się procesu sądowego sędzia rozpatrzy, czy koszty pracy były tak niekorzystne, jak opisuje je poszkodowany. Jeżeli faktycznie tak było, sędzia może albo podwyższyć kwotę ustalonego w umowie ryczałtu albo rozwiązać umowę między zleceniodawcą a pracownikiem. Sąd pracy nie rozważa niekorzystności kosztów na podstawie pojedynczego zlecenia, ale bierze pod uwagę całą skalę dochodów poszkodowanego. Dlatego nawet jeśli ryczałt będzie całkowicie nieadekwatny do wykonanej pracy, sąd nie musi przyznać usługodawcy racji, jeżeli kwota ta nie przyniesie mu znacznych strat finansowych.
Kiedy opłaca się zdecydować na ryczałt?
Właściwie to każda firma musi podjąć tę decyzję indywidualnie, najlepiej pod okiem doradcy finansowego. Wszystko bowiem jest zależne od bardzo wielu czynników, od ilości pracowników, po średni dochód roczny i sytuację opodatkowanego. Najważniejszymi aspektami jednak zawsze okazują się być dostępne dla przedsiębiorcy ulgi podatkowe, a także koszty wykonywanych przez niego usług. Pracownik przyjmujący nadgodzinowe wynagrodzenie ryczałtowe przed podpisaniem umowy musi mieć na uwadze jak często i jak długo przyjdzie mu pracować po godzinach. Jeżeli myśli on, że nadgodziny będą regularnym aspektem jego pracy, to nie powinien się decydować na niską kwotę ryczałtu. Powinien ustalić szczegóły umowy, które pozwolą na jego podwyższenie w przypadku nieopłacalności pracy.
Ryczałt – duży zysk lub fatalne straty
Tak jak widać, nie bez powodu ryczałt jest nazywany wśród przedsiębiorców najryzykowniejszą metodą opodatkowania. W zależności od kosztów produkcji może on przynieść ogromne zyski lub równie wielkie straty. Jeżeli jednak jest się pewnym niskiego wkładu własnego, można liczyć nie tylko na oszczędzenie na niskim oprocentowaniu podatkowym, ale również na znaczne ułatwienie w księgowaniu każdego wykonywanego zlecenia. Z kolei w przypadku kiedy straty są zdecydowanie zbyt dotkliwe, zawsze można odwołać się do sądu pracy. W sądzie można udowodnić, że poniosło się skrajnie wysokie koszty podczas wykonywania zlecenia. Niestety, niezależnie od sytuacji jednym z największych minusów podatku ryczałtowego jest to, że podczas opodatkowania nie można liczyć na prawie żadne ulgi ani na rozliczenie ze współmałżonkiem.
